نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

دشتی به‌عنوان یک گستره سیاسی- اداری در طول تاریخ تغییرات زیادی را تجربه کرده است. از سال 1359ش به این‌ طرف این عنوان بر شهرستانی در میانه استان بوشهر اطلاق شده است، اما پیش از آن، عنوان یادشده گاهی بر ماندستان تاریخی منطبق شده و گاهی آن‌قدر وسعت یافته که ماندستان یکی از بلوکات پنجگانه آن به‌شمار آمده است. این ناحیه در تمام مفاهیم خود، تا روزگار نزدیک به ما فاقد نقطه شهری بوده است. روستاهای پرشمار اما کم‌جمعیت آن که با فاصله ناچیزی از یکدیگر قرار داشتند، یکی از مشخصه‌های مهم این منطقه را تشکیل می‌داد. انزوای جغرافیایی این مجموعه روستایی به علت محصور بودن در یک ناحیه بیابانی و دوری از راه‌های مواصلاتی عمده، زمینه‌ای فراهم کرده بود تا سنت‌های تاریخی آن از تأثیرات دیگر نقاط تا اندازه زیادی محفوظ بماند. با توجه به ظهور علما و ادبای برجسته از این منطقه، سنن سوادآموزی آن، یکی از ویژگی‌های قابل مطالعه روستاهای این منطقه محسوب می‌شود.
واکاوی کیفیت سوادآموزی همگانی با هدف روشن ساختن چگونگی آموزش سواد خواندن و نوشتن، سطوح سواد روستاییان، شناخت منابع آموزشی و نوع و کاربرد تربیت علمی در روستاهای منطقه دشتی، مسئله پژوهش حاضر است. این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع مکتوب صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش در چند سطح انجام می‌شده، خواندن بر نوشتن ارجحیت داشته و متون مذهبی و ادبی تنها منابع آموزشی مردم این منطقه بوده‌اند؛ زیرا هدف اهالی از سوادآموزی، درک بهتر مفاهیم مذهبی و رفع مشکلات فقهی در زندگی شخصی و اجتماعی بوده است.

کلیدواژه‌ها