نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار تاریخ ایران پس از اسلام، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.
چکیده
پس از انقلاب سفید با استفاده از روشی انقلابی و به‌منظور گسترش بهداشت و حل مشکلات مربوط به تأمین بهداشت و درمان روستاییان کشور، تشکیلاتی با عنوان سازمان سپاه بهداشت ایجاد شد. این سازمان عرضه‌کننده خدمات بهداشتی ـ درمانی، با به‌کارگیری منابع ذی‌قیمت اقتصادی و نیروی انسانی متخصص به ارزیابی مستمر نیاز داشت تا از اتلاف این منابع جلوگیری شود. از طرفی با توجه به اهداف سازمانی این واحد که ارتقای سلامت مهم‌ترین هدف آن اعلام شده بود، ضرورت وجودی و لزوم بررسی عملکرد آن بیشتر احساس می‌شد. سپاه خدمات اجتماعی زنان روستایی از زیرمجموعه‌های این برنامه کلان بود که با توجه به خلأ مطالعاتی درباره این موضوع، پژوهش حاضر در صدد است با تمرکز بر ساختار، تشکیلات و اقدامات سپاه مذکور، علاوه بر شناسایی و بررسی چگونگی استقرار و تعامل اهالی روستا با دختران سپاه بهداشت، با روش توصیفی ـ تحلیلی و استفاده از شیوه مطالعات کتابخانه‌ای، به تجزیه و تحلیل فرایند تشکیلاتی آن بپردازد. ضمن آنکه به نتایج حاصل از فعالیت‌های سپاه مذکور در جامعه روستایی و تأثیراتی که بر نظام سلامت و بهداشت جامعه نهاده، دست یابد. دستاورد پژوهش حاکی است روستاییان با توجه به شناختی که از فعالیت سپاهیان بهداشت داشتند، بدون مخالفت پذیرای دختران سپاهی بهداشت در مراکز بهداشتی روستاها شدند. زنان روستایی نیز با اعتماد به کار دختران سپاهی، جذب آنان شدند. بین زنان روستایی و دختران سپاهی روابطی برقرار شد که آثار آن در بهداری‌های روستا، تنظیم خانواده و صدور شناسنامه‌های بهداشتی و دیگر کوشش‌ها نمایان شد.
کلیدواژه‌ها
)