نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
2 استاد گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 گروه تاریخ دانشگاه دولتی ایروان، ارمنستان
چکیده
کلیسا به‌عنوان نماد هویت فرهنگی و مذهبی ارمنیان، نقش کلیدی در حفظ زبان، فرهنگ، سنت‌ها و تداوم حیات روستاییان ارمنی در ایران ایفا کرده است. این نهاد، علاوه بر تأمین نیازهای مذهبی و برگزاری آیین‌های خاص، به‌عنوان مرکزی اجتماعی، آموزشی و حمایتی نیز عمل می‌کرد. روحانیون کلیسا به‌عنوان راهنمایان معنوی و مشاوران اجتماعی به روستاییان در مواجهه با مسائل مختلف یاری می‌رساندند. این ارتباط نزدیک میان کلیسا و جامعه ارمنی موجب شد تا روستاییان ارمنی بتوانند هویت خود را حفظ کرده و در برابر چالش‌ها و بحران‌های گوناگون مقاومت نمایند. این پژوهش درصدد است با رویکردی توصیفی-تحلیلی به پرسش‌های زیر پاسخ دهد: 1- کلیسا چه نقشی در تداوم زندگی روستاییان ارمنی در ایران ایفا کرده است؟ 2- روستاییان ارمنی چه نقش و کارکردی در جامعه ایران بر عهده داشته‌اند؟یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که کلیسا به‌عنوان نهادی دینی در مسیحیت، یگانه عامل پیونددهنده روستاییان ارمنی و همچنین واسطه ارتباطات آنان با حکومت ایران بوده است. در دوره‌های مختلف، علی‌رغم ضعف ساختاری و نظارتی حکومت مرکزی، اربابان و حکام محلی در ولایت‌های آذربایجان و اصفهان به استثمار و چپاول دارایی‌های روستاییان ارمنی می‌پرداختند. کلیسا، به‌منظور بهبود شرایط زندگی و تداوم حیات روستاییان ارمنی در این مناطق، سیاست‌های خاصی را به اجرا می‌گذاشت. این سیاست‌ها با هدف ایجاد همزیستی پایدار میان مسلمانان و مسیحیان پی‌ریزی شده بود و جلب حمایت حکومت‌های ایرانی را نیز در نظر داشت.
کلیدواژه‌ها
)