نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه معماری، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

3 دانشیار گروه معماری، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.

4 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه شهید رجایی، تهران، ایران.

10.30479/hvri.2025.22133.1075

چکیده

توسعه روستایی به شدت وابسته به درک اهمیت معماری کسب‌وکار و ارتباط آن با راهبردهای اقتصادی محلی است؛ با این حال، توجه به پیوند دیرینه معماری بومی با اقتصاد روستایی در پژوهش‌ها و برنامه‌ریزی‌های نوین غالباً نادیده گرفته می‌شود. در این راستا، پژوهش حاضر با نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای از ۱۸۰ نفر از صاحبان مشاغل و تولیدکنندگان روستایی و استفاده از پرسشنامه‌های بسته، داده‌ها را با ابزارهای SPSS و AMOS و با روش همبستگی مورد تحلیل قرار داد. با تثبیت عامل «مسکن معیشتی»، مدل‌های توسعه دو و سه عاملی در سه سطح تأیید (تأیید نشده، قابل ارزیابی، و تأیید نهایی) مورد مقایسه قرار گرفتند؛ در بخش مدل‌های دو عاملی (شامل ۸ مدل)، ۴ مدل مربوط به رابطه مسکن با مزرعه (گردشگری و خلاق) تأیید شد، اما ۴ مدل دیگر (شامل رابطه مسکن با معماری خارجی و توسعه پشتیبانی) تأیید نشدند. در بخش مدل‌های سه عاملی (۱۵ مدل)، تمامی مدل‌ها در ارتباط با توسعه پشتیبان و مزرعه خلاق تأیید شدند و بجز یک مورد، سایر مدل‌های مرتبط با توسعه پشتیبان و مزرعه گردشگری نیز تأیید شدند؛ در حالی که از مدل‌های مرتبط با توسعه پشتیبان و معماری غیرمسکونی، تنها یک مدل تأیید شد. در نهایت، مطمئن‌ترین مدل برنامه‌ریزی، مدل سه عاملی متشکل از توسعه، پشتیبانی، مزرعه خلاق، و مسکن معیشتی است.

کلیدواژه‌ها